Campagne tewerkstelling
De Brailleliga strijdt tegen discriminatie van personen met een visuele handicap, in het algemeen, maar zeker ook op de werkvloer. Daarom lanceert de vereniging op maandag 21 september 2020 haar campagne rond tewerkstelling met als titel: “Zie jij wat wij in onze mars hebben?”.
Inhoudsopgave
Uit het jaarrapport 2019 van Unia, een onafhankelijke openbare dienst voor de bestrijding van discriminatie en de bevordering van gelijke kansen, blijkt dat discriminatie op de werkvloer omwille van een handicap de tweede meest voorkomende klacht is. Met deze nieuwe campagne wil Brailleliga enerzijds blinde en slechtziende personen aanspreken zodat ze weten dat ze hier ook terecht kunnen met al hun vragen en problemen rond tewerkstelling. Anderzijds belicht ze het potentieel op de arbeidsmarkt van personen met een visuele handicap die specifiek ondersteund worden. Deze boodschap richten we tot zowel werknemers, werkgevers als doorverwijsorganisaties.
De Brailleliga begeleidt dagelijks personen met een visuele handicap bij de zoektocht naar of het behoud van een job. Haar gespecialiseerde diensten zijn dankzij hun multidisciplinaire en gepersonaliseerde aanpak en jarenlange ervaring de aangewezen experten om blinde en slechtziende personen te helpen om alle obstakels op weg naar werk te overwinnen. Denk maar aan vooroordelen van de omgeving, het onbegrip en onvoldoende kennis van de handicap. Daarnaast vormt mobiliteit, bv. niet met de wagen kunnen gaan, een groot obstakel.
Hoewel de mogelijkheden voor de doelgroep een enorme boost kregen dankzij de technologische evoluties, laat de aanpassing van de werkpost of de beschikbaarheid van hulpmiddelen vaak te wensen over. Ook in dat domein biedt de Brailleliga professionele begeleiding.
Ava Vandekerckhove wordt het nieuwe gezicht van onze campagne rond tewerkstelling. Ze is momenteel aan de slag als secretaris paritaire comités bij de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Hieronder vertelt ze ons wat meer over haar parcours.
Welke obstakels ben je tegengekomen tijdens je zoektocht naar werk?
“Ik kreeg voornamelijk te maken met vooroordelen. Werkgevers hebben vaak een fout beeld van een persoon met een handicap. Ze denken dat je de job niet even goed zal kunnen uitvoeren terwijl niets minder waar is. Vaak werd ik niet eens uitgenodigd op een gesprek terwijl ik wel aan alle criteria beantwoordde. Je moet jezelf telkens dubbel zo hard bewijzen. Je moet de werkgever er echt van kunnen overtuigen dat jij het werk ook kan uitvoeren mits wat begrip en een aantal kleine aanpassingen. De samenleving doet enorm haar best om dit aan te pakken maar er is nog een lange weg af te leggen.”
Wat zijn de belangrijkste tips die jij kan meegeven aan werkzoekende personen met een visuele handicap?
“Geef zeker niet op, ook al is het vaak frustrerend en demotiverend om telkens een ‘neen’ te horen. Een job vinden is zeker mogelijk, maar het is vaak een kwestie van een bereidwillige werkgever te treffen. De Brailleliga speelt vaak een belangrijke rol om hen over de streep te trekken.”
Wat wens je nog voor je carrière?
“Het liefst van al zou ik een job doen waarbij ik iets kan realiseren voor personen met een handicap. We zien wel wat de toekomst brengt ! Momenteel ben ik gelukkig met wat ik heb.”
OBSTAKELS OP DE ARBEIDSMARKT: WAT DOET DE BRAILLELIGA?
Sinds haar oprichting in 1920 ziet de Brailleliga werk nog steeds als een belangrijke weg naar inclusie voor personen met een visuele handicap. Helaas is de weg naar tewerkstelling vaak zowel letterlijk als figuurlijk een hindernissenparcours! De weg naar tewerkstelling ligt bezaaid met obstakels. Dat bleek uit de enquête die de Brailleliga in 2018 voerde bij haar actieve leden tussen 17 en 55 jaar.
De respondenten benoemden drie veel voorkomende hindernissen: mobiliteit, vooroordelen en een niet-aangepaste werkplek. Om deze obstakels te overwinnen biedt de Brailleliga ondersteuning op maat.
1.Mobiliteit
Er zijn tal van moeilijkheden: versperde voetpaden, slecht aangeduide wegenwerken, onlogische routes bij het openbaar vervoer… Om deze moeilijkheden het hoofd te bieden, geeft de Brailleliga mobiliteitslessen. Tijdens deze lessen worden de vaste trajecten zoals woon-werkverkeer en vaste routes in de werklokalen aangeleerd.
2.Vooroordelen
Een gebrekkige kennis over de visuele handicap voedt de terughoudendheid bij zowel werkgevers als werknemers. Volgens cijfers van Unia (vroeger het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding) denkt 47% van de Belgen dat een handicap een negatieve invloed zal hebben op de aanwerving van een kandidaat. 81% is voorstander van specifieke maatregelen op de arbeidsmarkt ten voordele van personen met een handicap. De Brailleliga organiseert sensibiliseringssessies op de werkvloer om het mysterie rond de visuele handicap op te klaren.
De getuigenis van een werknemer met een visuele handicap kan de sensibilisering meer kracht geven. Zo wordt een open dialoog gecreëerd waar iedereen zorgen en problemen op tafel kan leggen en vooral ook samen naar antwoorden en oplossingen kan zoeken.
3.Werkpost
De aanpassing van de werkpost heeft niet alleen te maken met de infrastructuur. Ook de plaatsing van het bureau in een ruimte, de lichtinval en de werkinstrumenten zijn heel belangrijk. De therapeuten van de Brailleliga analyseren iedere situatie en reiken oplossingen aan. Een persoon met een visuele handicap heeft enorm veel in zijn mars! De Brailleliga staat klaar met haar expertise om deze mensen te begeleiden op de arbeidsmarkt en hen de kans te bieden hun vaardigheden ten volle te benutten !
Bart Verdickt staat aan het hoofd van de GOB (gespecialiseerde opleidings-, begeleidings- en bemiddelingsdienst). Hij vertelt ons meer over zijn dienst, en vooral over het belang van een aangepaste begeleiding.
Wat zijn de voornaamste taken van de GOB (gespecialiseerde opleidings-, begeleidings- en bemiddelingsdienst) van de Brailleliga?
De GOB van de Brailleliga heeft, als partner van VDAB, 2 welomschreven kerntaken: het begeleiden van werkzoekenden met een visuele handicap in hun zoektocht naar werk én het begeleiden van werkenden (en eventueel hun werkgever) op momenten dat er, omwille van de visuele handicap, een of andere vorm van ondersteuningsnood is. Dat kan verschillende vormen aannemen zoals bijvoorbeeld bemiddelen over een aangepast takenpakket, het aanpassen van de werkpost, het sensibiliseren van collega’s, bijscholing geven in het gebruik van specifieke hulpmiddelen, software en dergelijke. Belangrijk hierbij is dat dat op maat van elke persoon gebeurt, aangepast aan hun specifieke nood en specifieke vorm van visuele handicap.
Wat is de meerwaarde van de GOB van de Brailleliga voor een persoon met een visuele handicap die moeilijkheden heeft op de arbeidsmarkt?
De GOB van de Brailleliga heeft een lange traditie (meer dan 50 jaar!) in het begeleiden van werkenden en werkzoekenden met een visuele handicap. Bij ons geen lopendebandwerk, maar werk op maat. We focussen héél bewust op één type handicap en trachten voor deze mensen een optimale dienstverlening aan te bieden, aangepast aan hun handicap. Dat de GOB deel uitmaakt van de ‘grote’ Brailleliga maakt het ook mogelijk om, als nodig, de mensen ‘in hun context’ te ondersteunen: indien nodig kunnen en zullen we beroep doen op de expertise van de sociale dienst van de Brailleliga, op de ergotherapeuten van de dienst Begeleiding en Hulp in het dagelijks leven, en dergelijke meer. We benaderen de persoon en zijn vraag op een ‘holistische’ manier.
Welke soorten vooroordelen of discriminaties horen jullie het vaakst?
Vooroordelen of discriminatie komen vaak voort uit onwetendheid. Je hoort wel eens bedenkingen zoals “er solliciteert een blinde persoon bij ons voor een functie met behoorlijk wat pc-werk, dat kan toch niet, want die ziet het scherm toch niet?” terwijl pc-werk, mits de juiste hulpmiddelen en een opleiding in het gebruik ervan, natuurlijk mogelijk is. Ik onthaal dergelijke bedenkingen liever op een positieve manier: ik heb liever dat een werkgever dergelijke bedenkingen uitspreekt, dan kunnen onze medewerkers immers reageren en de juiste/correcte informatie geven en zo de twijfels, angsten, bedenkingen wegnemen.
Hoe onderscheidt de Brailleliga zich tegenover andere jobcoachcentra?
Wij zijn de enige GOB, erkend door VDAB, die zich zeer bewust toespitst op en beperkt tot het begeleiden van mensen met één specifieke handicap: de visuele. Wij zijn ervan overtuigd dat het enkel op die manier is dat we een dienstverlening kunnen aanbieden vanuit de juiste expertise en diepgaande kennis omtrent deze handicap. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat mensen die naast hun visuele handicap ook nog om andere redenen verder van de arbeidsmarkt verwijderd zijn niet zouden geholpen worden, natuurlijk gebeurt dat wél, maar onze meerwaarde ligt in de expertise op vlak van visuele problemen én de oplossingen die daar tegenover kunnen worden gezet.
Hoe broodnodig zijn de diensten die de Brailleliga aanbiedt volgens jou?
Geloof me, broodnodig! Begrijp me niet verkeerd, mijn ultieme wens is dat onze maatschappij op een dusdanig inclusieve manier zou functioneren dat mensen met een visuele handicap op eigen houtje hun weg zouden kunnen vinden op de arbeidsmarkt. Dat is vandaag helaas nog niet het geval. Een aantal mensen lukt het ondanks dat toch en dat juich ik toe. Maar voor deze mensen die daar niet in slagen kan ik uit ervaring zeggen dat een gespecialiseerde begeleiding vanuit een GOB met de nodige expertise in visuele handicap de slaagkansen verhoogt.
Kan je schetsen met welk type vragen / problemen jullie het vaakst te maken krijgen op jullie dienst?
Er zijn er zoveel:
- Welke job zou ik kunnen uitoefenen met mijn visuele handicap, ik weet niet waar beginnen?
- Ik solliciteer nu al zo lang maar heb het gevoel dat werknemers me omwille van mijn handicap geen kans durven geven, kunnen jullie helpen?
- Ik moet een opleiding Office volgen, maar binnen het bedrijf is er niemand die dat op een niet-visuele manier kan aanbieden, kunnen jullie dat?
- In het bedrijf waar ik nu al jaren werk krijg ik de laatste tijd slechte evaluaties, mijn zicht is achteruit gegaan, ik heb dat niet durven aangeven. Dat is de reden dat ik minder efficiënt werk, maar mijn baas denkt dat ik niet meer gemotiveerd ben, wat nu…?
Maar dat zijn maar enkele voorbeelden. Er zijn zoveel vragen waarbij wij mee kunnen zoeken naar een oplossing. Ik zou zeggen: heb je een vraag rond tewerkstelling, contacteer ons dan en dan bekijken we samen hoe we kunnen helpen.
Welke jobs beoefenen de meeste personen die bij de GOB zijn komen aankloppen?
Ik kan ook hier een opsomming maken, maar dan bestaat de kans dat mensen denken dat dat typische jobs voor blinden of slechtzienden zijn. Wij vertrekken vanuit een andere kijk: wat zijn de wensen en verwachtingen van de persoon die voor ons zit, wat zijn zijn of haar sterktes en zwaktes, aan welke competenties kan en wil de persoon in kwestie nog werken, en hoe kunnen we deze koppelen aan het aanbod op de arbeidsmarkt. Veel kan, als je maar rekening houdt met de visuele handicap.
Hoeveel procent van de personen vinden een job nadat ze bij de Brailleliga ondersteuning gekregen hebben?
Wat zou ik graag 100% zeggen. Elke medewerker van de GOB geeft zich alleszins 100% om van de begeleiding een succes te maken. Je hebt echter niet steeds alles in de hand. Immers, niet enkel de visuele handicap speelt een rol, andere factoren bepalen ook mee het succes, soms zelfs nog meer: het aanbod op de arbeidsmarkt, de motivatie van de cliënt, externe factoren zoals diens thuissituatie en dergelijke meer. Wij trachten het onderste uit de kan te halen om het traject van de cliënt te doen slagen en die ene droomjob te vinden. Soms is het helaas niet haalbaar, soms lukt het niet, maar gelukkig vaker wél dan niet.