De witte stok: autonomie en veiligheid

Close-up van voeten op een trap en een witte stok.

In 1970 riep de Wereld Blinden Unie 15 oktober uit tot Internationale Dag van de Witte Stok. Het moment om even stil te staan bij dit hulpmiddel. 

De witte stok is het basishulpmiddel bij uitstek dat blinde en slechtziende personen helpt om zich te verplaatsen. Hoewel het grote publiek de witte stok meestal associeert met volledige blindheid, is de witte stok eveneens een onmisbare en welkome hulp voor een grote groep van slechtziende personen.

De witte stok heeft verschillende functies, zo zijn er drie soorten stokken te onderscheiden:

  • De identificatiestok wordt gebruikt bij verplaatsingen om duidelijk te maken aan de omgeving dat de persoon in kwestie een visueel probleem heeft. Automobilisten, fietsers en voetgangers zullen op die manier meer aandacht schenken aan de persoon.
  • De steunstok wordt gebruikt wanneer een persoon met een visuele handicap daarenboven extra steun nodig heeft tijdens zijn verplaatsingen. Net zoals de identificatiestok is de steunstok een identificatiemiddel. 
  • De lange mobiliteitsstok is langer dan de andere witte stokken opdat de gebruiker de nodige signalen tijdig zou kunnen voelen en horen door vóór zich te "tikken". Om zich te verplaatsen moet iemand met een visuele handicap over de nodige reactietijd beschikken om de herkenningstekens en de hindernissen waar te nemen. Zich vlot en veilig verplaatsen vereist echter een opleiding in verplaatsingstechnieken. Deze technieken worden aangeleerd bij de Brailleliga. Bij een correct gebruik wordt deze stok een echt verlengstuk van de persoon en vormt deze stok een belangrijk hulpmiddel bij verplaatsingen. Daarnaast is er de lange witte stok met een roller die wordt gebruikt door vóór zich het grondoppervlak op een aftastende wijze te “rollen” (door een soort "bezem-techniek"). Dankzij het permanente contact met de grond, geeft dit meer precieze en tastbare informatie door dan de stok zonder roller.

3 soorten stokken, van links naar rechts : mobiliteitsstok, identificatiestok en steunstok.

En de elektronische stok ?

Sommige stokken zijn uitgerust met elektronische detectiesystemen op basis van verschillende technologieën (infraroodstralen, laser, echografie, GPS). Deze elektronische stokken geven heel veel informatie aan de gebruiker, bijvoorbeeld door met behulp van trillingen aan te geven hoe ver en hoe hoog een obstakel is. Voorlopig zijn deze stokken nog zeer duur, en ook deze stokken moet je leren te gebruiken. De Brailleliga volgt deze evolutie op de voet.

Een begeleidster van de Brailleliga leert een persoon met een visuele handicap de trap afdalen met behulp van een witte stok.

Waar en hoe kan je een witte stok kopen ?

In de wet van 25 december 2006 vinden we de voorwaarden voor toekenning van witte stok terug. Om recht te hebben op een witte stok, moet de persoon aan een van de volgende voorwaarden voldoen:

  • een visuele handicap hebben van minstens 60% (Officiële Belgische Schaal ter Bepaling van de Graad van Invaliditeit);
  • een voorschrift hebben van een erkende oogarts;

Hulpverenigingen voor blinde en slechtziende personen zijn verplicht ervoor te zorgen dat de persoon die een witte stok aanvraagt, aan de wettelijke vereisten voldoet. De Brailleliga biedt de eerste witte stok gratis aan wanneer iemand binnen de criteria valt.

Ter gelegenheid van de Internationale Dag van de Witte Stok organiseert de Brailleliga jaarlijks de hulpmiddelenbeurs BrailleTech. Van donderdag 18 tot en met zaterdag 20 oktober bent u welkom op onze hoofdzetel (Engelandstraat 57, 1060 Brussel) en dit telkens van 10 uur tot 16.30 uur.

Raadpleeg hier het programma van BrailleTech 2018.

Opgelet, indien u een schermuitleesprogramma gebruikt bij het bezoeken van deze website, zullen de volgende modules niet volledig toegankelijk zijn. Zij staan toe om deze pagina te delen op Facebook, Twitter of Google+.