De kijk op de visuele handicap veranderen

Naast de verschillende diensten die de Brailleliga biedt aan blinde en slechtziende personen, heeft zij ook nog een aantal andere taken. Één daarvan is het sensibiliseren van het grote publiek omtrent de visuele handicap. In dat kader organiseren we geleide bezoeken voor scholen, jeugdverenigingen, seniorengroepen, … Hiervoor doen we een beroep op vrijwilligers. 

Onze vrijwillige gidsen vertellen op een ludieke en interactieve manier over de verschillende problemen waarmee blinde en slechtziende personen geconfronteerd worden. Uiteraard hebben zij ook aandacht voor de oplossingen die bestaan om deze moeilijkheden te overwinnen op vlak van mobiliteit, het bereiden van maaltijden, het maken van de juiste kledingcombinaties, lezen, schrijven, studeren, werken, spelen, … De bezoekers krijgen de kans om zich onder te dompelen in de leefwereld van personen met een visuele handicap. Geblinddoekt en gewapend met een witte stok proberen ze zich te verplaatsen op een afgesloten parcours. In ons museum kunnen ze ook meer te weten komen over het brailleschrift en zijn uitvinder. 

Michèle Croonenberghs maakt deel uit van deze groep vrijwilligers.
Al meer dan 10 jaar leidt zij met veel enthousiasme bezoekers van verschillende leeftijden rond. Wij hadden een ontmoeting met haar. 

Michèle Croonenberghs
Hoe ben je op het idee gekomen om vrijwillige gids te worden bij de Brailleliga? 
“Na het lezen van een advertentie in De Witte Stok heb ik me in 2007 ingeschreven als vrijwilliger om geleide bezoeken te begeleiden. Omdat ik zelf slechtziend ben, wilde ik heel graag mijn verhaal delen met andere mensen en vertellen over de diensten die de Brailleliga aanbiedt, waarvan ik bovendien zelf ook al gebruikmaakte.”

Waarom is dit voor jou zo belangrijk? 
“Ik ben heel graag onder de mensen. De groepen die we hier verwelkomen zijn zeer divers, zowel qua leeftijd als qua profielen. Ik ervaar dat als een enorme verrijking. Weten dat ik iets belangrijks heb kunnen doorgeven en dat de groep beter geïnformeerd en gesensibiliseerd naar huis vertrekt, geeft me een enorme voldoening.”

“Aan het begin van een geleid bezoek heb ik vaak al door hoe geïnteresseerd de deelnemers zijn. Kinderen kunnen meestal niet wachten om het parcours te verkennen of hun naam in braille te schrijven. Ze stellen ook vragen om alles beter te begrijpen.”

Heb je in de loop der jaren een evolutie opgemerkt in de geleide bezoeken? 
“De bezoeken zijn geleidelijk aan professioneler geworden. Nu hebben we bijvoorbeeld een eigen lokaal voor deze activiteit. Ik heb ook de indruk dat de groepen vandaag geïnteresseerder zijn dan vroeger. Ze zien het niet puur als tijdverdrijf. De activiteit is beter bekend geworden en het aantal groepen is dus de laatste jaren toegenomen.”

Heb je een anekdote voor ons? 
“Ja hoor, enkele jaren geleden ontving ik een groep lagere schoolkinderen. Klein drama aan het onthaal: één van de jongetjes had een grote huilbui en durfde niet binnenkomen. Het onbekende joeg hem schrik aan. Dankzij de overtuigingskracht van zijn leerkracht is hij dan toch, weliswaar schoorvoetend, naar binnen gegaan. Tijdens het geleid bezoek is hij dan stilaan gaan beseffen dat ik, en alle personen met een visuele handicap, niet zo verschillend zijn van andere mensen en voelde hij zich meer en meer op zijn gemak. Op het einde van het bezoek is hij naar mij gekomen en kreeg ik van hem een stevige knuffel. De tranen vloeiden daarna bij mij, maar dit keer wel tranen van ontroering.”

Lysiane Louvel is in de loop van de maand april bij de groep van vrijwilligers gekomen. Toen zij bij de Brailleliga aanklopte en we haar de verschillende soorten vrijwilligerswerk toelichtten, was ze meteen gewonnen voor deze activiteit. Zij is nog in opleiding en heeft ondertussen al een paar geleide bezoeken gevolgd om met de inhoud en de formule vertrouwd te geraken.

Lysiane Louvel
Lysiane, hoe heb jij de Brailleliga leren kennen? 
“Ik kende de Brailleliga al lange tijd, vooral dan het feit dat er vrijwilligers in de studio van de Brailleliga boeken komen inlezen voor personen met visuele problemen.”

Waarom koos je uiteindelijk voor deze vrijwilligerstaak? 
“Ik vind het heel belangrijk om mensen te sensibiliseren omtrent diversiteit en om de capaciteiten van blinde en slechtziende personen in de kijker te zetten. Ik beschouw hen als echte helden die een zo normaal mogelijk leven leiden en wil mijn bewondering voor hen graag delen met andere mensen.”

Wat zijn je eerste indrukken?
“Ik heb al enkele geleide bezoeken met kinderen gevolgd en stel vast dat ze toch wel heel nuttig zijn. Er is nog veel werk om de kijk op de handicap te veranderen. Dankzij het korte filmpje dat getoond wordt en de inlevingservaring met de blinddoeken of simulatiebrillen op het parcours, krijgen de kinderen een concreet beeld van wat het betekent om blind of slechtziend te zijn.”

Geen geleide bezoeken zonder een goede planning! Om de geleide bezoeken vlot te laten verlopen, is er uiteraard een goede planning en organisatie nodig. Die taak hebben we toevertrouwd aan vrijwilligster Marie-Rose Vanderpoorten.
 
Marie-Rose Vanderpoorten

Wat is jouw specifieke taak, Marie-Rose? 
“Ik beantwoord de aanvragen die per mail binnenkomen en verzamel alle informatie die nodig is om het geleid bezoek zo vlot mogelijk te laten verlopen. Ik probeer met de verantwoordelijke van de groepen tot een akkoord te komen wat betreft de datum en het tijdstip van het bezoek. Ik check of het lokaal wel degelijk beschikbaar is en natuurlijk moeten we ervoor zorgen dat er een gids beschikbaar is voor de groep! Sinds eind 2015 beheer ik de planning van de bezoeken. Ik heb hiervoor een vaste dag in de week.”

“Daarnaast sta ik in voor nog een andere planning, met name die van de BrailleBoxen (pedagogische koffers) die gratis ontleend kunnen worden. We hebben BrailleBoxen in Brussel en 1 per regiohuis. Het is soms echt jongleren met de agenda’s om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk mensen gebruik kunnen maken van deze dienst!”

Een welgemeende dank aan deze vrijwilligers die op deze manier hun steentje bijdragen! Zij helpen mee om de handicap uit de taboesfeer te halen en om een meer inclusieve maatschappij uit te bouwen.

(Uit : De Witte Stok – nummer 3 2018)